مصرف بهینه منابع، یک الزام مدیریتی در آموزش کشور است

 مسعود پزشکیان با تأکید بر اینکه توسعه عدالت آموزشی یک مأموریت فرابخشی و ملی است، گفت: تحقق این هدف نیازمند همراهی همه دستگاه‌ها و مشارکت مردم است و در این مسیر، مصرف بهینه منابع و مدیریت کارآمد در نظام آموزش کشور یک الزام انکارناپذیر به شمار می‌رود.

به گزارش ایسنا، مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور صبح امروز، دوشنبه ۸ دی‌ماه ۱۴۰۴، در مراسم آغاز گام دوم نهضت توسعه عدالت آموزشی با مشارکت مردم که در وزارت آموزش و پرورش برگزار شد، با نگاهی جامع به مأموریت آموزش و پرورش در شرایط کنونی کشور، به تبیین الزامات و اقتضائات تحقق عدالت آموزشی در گام دوم این نهضت ملی پرداخت،

پزشکیان در این مراسم ضمن قدردانی از اقدامات و دستاوردهای صورت‌گرفته در حوزه توسعه کمی و کیفی عدالت آموزشی، اظهار داشت: با وجود شرایط حاکم بر کشور، امروز شاهد دستاوردهای ارزشمندی در این حوزه هستیم و تلاش می‌کنیم همواره مسیر ارتقای سطح تعلیم و تربیت را با جدیت دنبال کنیم.

رئیس‌جمهور با تأکید بر نقش بنیادین فعالان حوزه آموزش و پرورش در آینده‌سازی کشور گفت: معلمان و دست‌اندرکاران نظام تعلیم و تربیت این رسالت بزرگ را بر عهده دارند که توانمندی، مهارت، سازندگی، قدرت و باور را به‌صورت نامحدود در وجود فرزندان این سرزمین پرورش دهند. دانش‌آموزان آینده‌سازان ایران هستند و آینده آنان در دستان شماست. نخبه بودن تنها به یک دانش‌آموز در کلاس محدود نمی‌شود؛ بلکه مهارت تیم‌سازی و توجه به تنوع توانمندی‌ها اهمیت دارد. ممکن است دانش‌آموزی ذهنی تحلیلی و دیگری رویکردی ارتباطی داشته باشد و زمانی که این ظرفیت‌ها در کنار یکدیگر قرار گیرند، مسیر موفقیت هموار خواهد شد.

پزشکیان با تأکید بر ضرورت دغدغه‌مندی معلمان نسبت به رشد و تعالی دانش‌آموزان افزود: برنامه‌ریزی برای آینده نسل آینده امری اجتناب‌ناپذیر است. قله‌ای که برای آن هدف‌گذاری می‌کنیم با تلاش مستمر و برنامه‌ریزی دقیق قابل صعود است. اگر ذهنیت «بهترین شدن» در میان دانش‌آموزان نهادینه شود، رقابت در مسیر رشد و تعالی معنا پیدا خواهد کرد. بستر این حرکت فراهم است و فعالان حوزه تعلیم و تربیت مسئولیتی بسیار سنگین بر دوش دارند.

رئیس جمهور با اشاره به پویش «به ساز مدرسه، بسازمدرسه» خاطرنشان کرد: این‌گونه اقدامات باید به‌عنوان فعالیت‌هایی ماندگار دیده شوند و مشارکت افراد و خیرین در این مسیر به‌درستی ساماندهی شود. تمامی اقشار جامعه باید درگیر موضوع توسعه عدالت آموزشی شوند.

پزشکیان با تأکید بر ضرورت تعلیم و تربیت علمی و عملی دانش‌آموزان تصریح کرد: باید این نگاه در توسعه کمی و کیفی عدالت آموزشی حاکم شود که امکانات آموزشی در تمامی نقاط کشور یکسان باشد و برابری آموزشی برای همه فرزندان ایران فراهم شود. نتیجه این رویکرد، افزایش سطح علم و مهارت در جامعه خواهد بود.

رئیس جمهور با بیان اینکه دولت و ملت باید در کنار یکدیگر آینده فرزندان کشور را بسازند، گفت: اراده، انگیزه، باور و اعتقاد مشترک لازمه این مسیر است. در شرایطی که برخی رسانه‌ها آگاهانه یا ناآگاهانه این روند را نقد می‌کنند، باید توجه داشت که اقدامات و پیشرفت‌هایی در حوزه توسعه نظام تعلیم و تربیت شکل گرفته که در دوره‌های گذشته سابقه نداشته است و همراهی و همدلی مردم با حاکمیت رمز پیروزی است.

** آموزش مبتنی بر استانداردهای جهانی یک الزام است

پزشکیان در ادامه  آموزش مبتنی بر استانداردهای جهانی را یک الزام دانست و افزود: دانش‌آموزان ما نباید از پیشرفت‌های جهانی در حوزه تعلیم و تربیت عقب بمانند. لازم است با اصول جهانی همگام شویم و زمینه‌ای فراهم کنیم تا دانش‌آموزان به‌صورت مستمر مهارت‌های مرتبط با فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی را فراگیرند. ایجاد محیطی شاداب در فضای آموزشی، یادگیری ماندگار را تقویت می‌کند و مشارکت فعال دانش‌آموزان در قالب بازی، به یادگیری دروسی همچون زبان‌های خارجی کمک خواهد کرد.

رئیس‌جمهور انعطاف‌پذیری در یادگیری را از دیگر ضرورت‌های نظام تعلیم و تربیت برشمرد و تأکید کرد: در حوزه مهارت‌آموزی دانش‌آموزان، به‌ویژه در هنرستان‌ها و فضاهای آزمایشگاهی، نباید منتظر کمک دیگران ماند. فرآیند یادگیری می‌تواند با ارتباط مؤثر و همکاری فرابخشی حتی در محیط‌هایی مانند کارخانه‌ها نیز شکل بگیرد.

پزشکیان تسریع در تجهیز و هوشمندسازی مدارس را امری ضروری دانست و گفت: تأمین ابزارهای آموزشی از جمله تلویزیون برای کلاس‌های درس در سراسر کشور باید در اولویت قرار گیرد و نباید به مسائلی متکی بود که روند تجهیز مدارس را کند می‌کند. در این مسیر می‌توان از ظرفیت خیرین، والدین و مسئولیت‌های اجتماعی بنگاه‌های اقتصادی بهره گرفت. هنر مدیریت آن است که در شرایط سخت نیز اقداماتی ماندگار، مانند آنچه توسط یک معلم زن در استان قزوین یا مادری در استان کردستان انجام شده، رقم بخورد.

رئیس جمهور تجمیع منابع را راهکاری مؤثر برای کاهش وابستگی به کمک‌های دولتی دانست و افزود: ساختار مشارکت‌های مردمی باید هدفمند باشد تا منابع خرد با تجمیع، به حل مشکلات و نارسایی‌ها منجر شود. استفاده از انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر و مصرف بهینه منابع نیز یک الزام است و زمانی که مدیران خود در میدان عمل حضور داشته باشند، امور به‌درستی پیش خواهد رفت.

** هنر مدیریت آن است که در سخت‌ترین شرایط هم کار را پیش ببرد

رئیس‌جمهور در بخش دوم سخنان خود  ضمن توصیه‌های مدیریتی و تربیتی خطاب به مدیران و معلمان،  با اشاره به پنج اصل مدیریتی شامل حل مسئله، کار تیمی، ارتقای توان ارتباطی، سازماندهی و مدیریت، تصریح کرد: در گام دوم توسعه عدالت آموزشی، ساختار نظام تعلیم و تربیت باید بر این اصول استوار باشد. اگر این الگوها به‌درستی اجرا و ارزیابی شوند، شاهد بهبود وضعیت نظام آموزشی خواهیم بود. چنانچه از گذشته توان حل مسئله را در خود تقویت می‌کردیم، امروز با مشکلات کمتری مواجه بودیم.

پزشکیان توانایی حل مسئله را کلید اصلی موفقیت دانست و گفت: مدیر و سازمان موفق، برای چالش‌ها راه‌حل‌های متعددی ارائه می‌دهد و ما نیز برای حل مشکلات، راهکارهایی مبتنی بر علم و تجربه خواهیم یافت.

رئیس جمهور  با اشاره به تجربه خود در نظام سلامت اظهار داشت: در علم پزشکی دستورالعمل‌های مشخصی وجود دارد که کادر درمان بر اساس آن عمل می‌کنند. در آموزش و پرورش نیز می‌توان دستورالعمل‌های کار تیمی را در اختیار معلمان قرار داد تا آموزش در سراسر کشور به‌صورت یکپارچه پیش برود.

پزشکیان با تأکید بر ضرورت ایجاد هنرستان‌ها و فضاهای آزمایشگاهی در تمامی استان‌ها افزود: در هر استان باید بستری برای مهارت‌آموزی دانش‌آموزان فراهم شود. مدیران استانی موظف‌اند با همکاری و هماهنگی، مسئولیت خود را در این زمینه ایفا کنند و به جای «نمی‌شود»، رویکرد «شدن» را در پیش بگیرند. ارتباط مؤثر، یکی از ارکان اساسی کار گروهی در توسعه ساختارهای آموزشی است.

رئیس جمهور با تأکید بر لزوم تلاش شبانه‌روزی برای آبادانی کشور، شرایط کنونی را به شرایط جنگی تشبیه کرد و گفت: هرچند کار کردن در این شرایط دشوار است، اما بر اساس آموزه‌های قرآنی باید با آرایش جنگی برای رفع مشکلات آماده شویم. توسعه عدالت آموزشی موضوعی فرابخشی است و تنها به دولت محدود نمی‌شود، بلکه همه آحاد جامعه را در بر می‌گیرد.

پزشکیان نقش مدیران و معلمان را در ساماندهی شرایط جامعه بسیار مؤثر دانست و خاطرنشان کرد: نباید نسبت به وضعیت مردم بی‌تفاوت بود. معلمان، مدیران، خیرین و روحانیون می‌توانند در حل مشکلات جامعه نقش‌آفرین باشند و اگر به زبان، نگاه و باور مشترک برسیم، امکان تغییر شرایط فراهم خواهد شد.

** بدون همدلی مردم و حاکمیت، عبور از چالش‌ها ممکن نیست

رئیس جمهور در بخش سوم سخنان که به مسائل جاری کشور اختصاص داشت، با اشاره به نقش فرهنگ‌ساز و پیشران آموزش و پرورش در تقویت فرهنگ همیاری، همدلی و هم‌افزایی، تصریح کرد: حرکت به سمت پیشرفت و تحول مستلزم تلاش، ایثار و جانفشانی است، به‌ویژه در شرایطی که قدرتهای سلطه گر با اعمال فشارهای گوناگون، در پی ایجاد ناتوانی، نارضایتی و نابسامانی اجتماعی در کشور ما هستند.

پزشکیان با تأکید بر ضرورت انسجام و همگرایی ملی اظهار داشت: ما می‌توانیم مشکلات را با همراهی مردم حل کنیم، اما این امر نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و اراده‌ای مصمم است. ایجاد ساختارهای زیرساختی مبتنی بر زمان‌بندی در همه حوزه‌ها ضروری است. دولت در این مسیر تمام توان خود را به‌کار خواهد گرفت و اگر هر فردی به اندازه وظیفه خود یک گام به جلو بردارد، امور به‌درستی پیش خواهد رفت.

رئیس‌جمهور صرفه‌جویی و اصلاح الگوی مصرف را یک ضرورت دانست و گفت: اگر هر فرد تنها ۱۰ درصد در مصرف سوخت و انرژی صرفه‌جویی کند، می‌توان بخشی از مشکلات معیشتی، زیرساختی و حقوقی کشور را جبران کرد.

پزشکیان اصلاح یارانه سوخت را فرصتی برای بهبود شرایط اقتصادی و حمایت از اقشار ضعیف عنوان کرد و افزود: با اصلاح یارانه‌های تخصیص‌یافته به خودروها، می‌توان منابع حاصل از صرفه‌جویی را به‌صورت هدفمند در جهت بهبود معیشت مردم و اقتصاد کشور هزینه کرد. منابع وجود دارد، اما استفاده صحیح از آنها مستلزم رسیدن به باور مشترک است.

رئیس جمهور با اشاره به حضور خود در مجلس و تقدیم لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ و افزایش دو درصدی آن گفت: برغم وجود برخی فشارها در تخصیص منابع، اما اولویت اصلی دولت حل مشکلات مردم است و رسیدگی به وضعیت معیشتی آنان از وظایف اصلی مدیران به شمار می‌رود.

پزشکیان با استناد به آیات قرآن، تغییر را اصل اساسی پیشرفت و آبادانی دانست و گفت: جامعه زمانی اصلاح می‌شود که مسئولان آن اصلاح شوند. ابتدا باید اراده تغییر در رفتار و عملکرد شکل بگیرد و پس از آن محیط اصلاح شود. پس از دستیابی به اهداف نیز نباید در همان نقطه متوقف ماند، بلکه باید همواره در مسیر پویایی و حرکت گام برداشت.

رئیس جمهور همچنین در جریان حضور در وزارت آموزش و پرورش از سامانه ارزیابی توسعه عدالت آموزشی (ساتع) بازدید کرد و در جریان آخرین وضعیت پروژه‌های تمام و نیمه‌تمام، همچنین فضاهای آموزشی سنگی و کانکسی قرار گرفت.

** تحول در سیاست‌های مدرسه‌سازی و تقویت نقش مدیران مناطق در گام دوم

در بخش دیگری از مراسم آغاز گام دوم نهضت توسعه عدالت آموزشی با مشارکت مردم، علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش، با تشریح رویکردهای این مرحله از نهضت، از تحول در سیاست‌های مدرسه‌سازی و تقویت نقش مدیران مناطق خبر داد.

وی با اشاره به افزایش بودجه آموزش و پرورش، تصویب آیین‌نامه رتبه‌بندی معلمان و ضرورت صرفه‌جویی در هزینه‌ها، تأکید کرد: در گام دوم، سیاست کلی مبتنی بر مردمی‌سازی، بسیج عمومی و حرکت هدفمند برای رفع مشکلات فضا، تجهیزات و کیفیت آموزشی مدارس است و پیش‌بینی می‌شود تا مهر ۱۴۰۵ بخش عمده‌ای از این چالش‌ها برطرف شود. مسئولیت اصلی اجرای پروژه‌ها در این مرحله بر عهده مدیران مناطق بوده و برای هر استان نیز معین‌هایی با مأموریت هدایت، آموزش و نظارت تعیین شده‌اند.

وزیر آموزش و پرورش در ادامه با اشاره به موفقیت‌های علمی و ورزشی دانش‌آموزان گفت: دانش‌آموزان کشور در المپیادهای علمی موفق به کسب ۴۰ مدال و ارتقای ۲۰ پله‌ای جایگاه جهانی شده‌اند و در حوزه ورزش نیز با کسب ۸۶ مدال، تیم والیبال پسران ایران به مقام نخست جهان و تیم والیبال دختران به رتبه ششم جهانی دست یافته‌اند.

همچنین پیش از سخنان رئیس جمهور تعدادی از معاونین و مشاوران وزیر آموزش و پرورش گزارشی درباره وضعیت لحظه‌ای پیشرفت پروژه‌ها، «نگاه نوین به آموزش متوسطه»، «گسترش عدالت و مشارکت؛ فرصت‌های برابر برای آینده‌سازان»، «ارتقای کیفیت یادگیری، آموزش متوسطه؛ پیشران ایران فردا»، «سامانه جامع تجهیزات آموزشی و کمک آموزشی مدارس»، «تجهیزات هوشمندسازی و کلاس‌های فناورپایه»، «توانمندسازی نیروی انسانی (توانا) »، «اجتماعات یادگیری و تولید محتوا»، «جشنواره اصلاح روش‌های آموزش و تحول در محیط‌های یادگیری و برنامه حامی»، ارائه کردند.